ΓΑΜΗΛΙΩΝ

Σύμφωνα με το Greek (Liddell-Scott)

Γαμηλιών: -ῶνος, ὁ, ὁ ἕβδομος μὴν τοῦ Ἀττικοῦ ἔτους (ἀπὸ 15 Ἰανουαρ. μέχρι 15 Φεβρουαρ.), Ἀριστ. Μετεωρ. 1. 6, 11, Θεόφρ. Ι. Φ. 7. 1, 2 • (ἐκ τοῦ γαμέω, ἐπειδὴ ἦτο ἡ ἐποχὴ καθ’ ἣν ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ ἐγίνοντο οἱ γάμοι • ― κατὰ τοὺς παλαιοὺς χρόνους ἐκαλεῖτο Ληναιών).

Λεξικόν Δημητράκου

γαμηλιών-ῶνος [ὁ] ὁ ἕβδομος μὴν τοῦ άττικοῦ έτους, καθ' ὄν έτελοῦντο οἱ πλεῖστοι γάμοι, άντιστοιχιῶν  πρός τὸν ἀπό  Ι5ης 'Ιανουαρίου μέχρι 15ης Φεβρουαρίου χρόνον: Θεόφρ.Φι 7,1,2 μεθ' ἡλίου τροπάς τοῦ yαμηλιώνος μηνός.

Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη 
ARISTOTELES et CORPUS ARISTOTELICUM

ἐπὶ δ’ ἄρχοντος Ἀθήνησιν Εὐκλέους
τοῦ Μόλωνος ἐγένετο κομήτης ἀστὴρ πρὸς ἄρκτον μηνὸς Γα- (5)
μηλιῶνος περὶ τροπὰς ὄντος τοῦ ἡλίου χειμερινάς• καίτοι
τοσοῦτον ἀνακλασθῆναι καὶ αὐτοὶ τῶν ἀδυνάτων εἶναί φασι.
κοινὸν δὲ καὶ τούτοις καὶ τοῖς τὴν σύναψιν λέγουσιν πρῶτον
μὲν ὅτι καὶ τῶν ἀπλανῶν λαμβάνουσι κόμην τινές. καὶ
τοῦτ’ οὐ μόνον Αἰγυπτίοις πιστεῦσαι δεῖ, καίτοι κἀκεῖνοί φα- (10)
σιν, ἀλλὰ καὶ ἡμεῖς ἐφεωράκαμεν•

Επίσης όταν στην Αθήνα ήταν άρχων ο Ευκλής ο Μόλων, παρουσιάστηκε ένας κομήτης λαμπρός σαν αστέρας, ο οποίος είχε κατεύθυνση προς βορά, τον μήνα Γαμιλιώνα όταν ο ήλιος βρισκόταν στο χειμερινό ηλιοστάσιο.
Μολονότι βρισκόταν σε περιοχή μεγάλης αντανάκλασης του ηλίου, (δηλαδή πολύ κοντά του), παρόλα αυτά ήταν τόσο λαμπρός που πολλοί λέγανε ότι ήταν αδύνατον να είναι κομήτης.
Είναι δε γνωστό σε αυτούς τους αστρονόμους, ότι υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες μερικοί από τους αστέρες που εμφανίζονται ως απλανείς, παρουσιάζονται με κόμη. Αυτό το φαινόμενο δεν το έχουν πιστέψει, λόγω των παρατηρήσεών τους, μόνο οι Αιγύπτιοι.
Διότι δεν ισχυρίζονται μόνο οι Αιγύπτιοι, ότι έχουν δει αυτούς τους «περίεργους αστέρες», αλλά επιβεβαιώνουμε ότι και εμείς, ότι τους έχουμε επίσης παρατηρήσει.

THEOPHRASTUS, Historia plantarum. {0093.001}

  

· καλοῦσι δὲ  καὶ πρῶτον τοῦτον τῶν ἀρότων. τοῦ δὲ δευ-    

(10) τέρου πάλιν μεθ’ ἡλίου τροπὰς τοῦ Γαμηλιῶνος
μηνός, ἐν ᾧ σπείρουσι καὶ πηγνύουσι πράσον
σέλινον γήθυον ἀδράφαξυν. τοῦ τρίτου δέ, ὃν
καλοῦσι θερινόν, τοῦ Μουνυχιῶνος· ἐν τούτῳ

δὲ σπείρεται σίκυος κολοκύντη βλίτον ὤκιμον   (15)

ἀνδράχνη θύμβρον.

Ἀπόδοσις

Αυτή ονομάζεται επίσης και πρώτη περίοδος καλλιέργειας. Η δεύτερη

αρχίζει μετά το χειμερινό ηλιοστάσιο, τον μήνα Γαμηλιώνα, κατά την οποία

σπέρνουν ή φυτεύουν το σπέρμα του πράσου, του σέλινου, του «γήθυου» και

του χρυσολάχανου. Η τρίτη, που ονομάζουν θερινή, αρχίζει τον μήνα

Μουνυχιώνα σε τούτη την περίοδο σπέρνεται το αγγούρι, η κολοκύθα,

το βλίτο,ο βασιλικός, η αντράκλα και το θρούμπι.

-------------------------

Σύμφωνα με επιγραφή του 4ου αι. Πηγή:Εpigraphy.packhum.org

RegionsAttica (IG I-III)Attica

IG II² 1358 IG II² 1357 IG II² 1359

[ ] Att. — non-stoich. — 400-350

τρίτης τριμήνο· Γαμηλ[ιῶ]νος·

Δαίραι οἶς κύουσα Δ𐅃𐅂, v ἱερώσυνα 𐅂.

 Γῆι ἐπὶ τῶι μαντείωι v οἶς 𐅃𐅂. v Διὶ ὑπ[άτωι — —]

Ἰόλεωι οἶς Δ𐅂𐅂. Κουροτρόφωι χοῖρο[ς 𐅂𐅂𐅂, τράπε]-

15  ζα 𐅂, ἱερώσυνα 𐅂𐅂Ι𐅁. v ἥρωι Φηραίωι [οἶς Δ𐅂𐅂],

 ἡρώινηι v οἶς v Δ𐅂, ἱερώσυνα 𐅂𐅂𐅂. vacat

Ἐλα[φη]βολιῶνος δεκάτηι ἱσταμένο· [Γῆι ἐπὶ τῶι]

μαν[τε]ίωι τράγος παμμέλας Δ𐅃. v ἱε[ρώσυνα 𐅂].

Ἀπόδοσις δική μου :

Τον τρίτο τρίμηνο, Γαμηλιώνος μηνός

 στον Δαίραι , μια έγκυος προβατίνα 17 Δρχ. αμοιβή του Ιερέα  ,

  Για τη Γη " επί  Μαντείου ", μια προβατίνα 11Δρχ, για τον

Υπέρτατο Δία, για τον Ιολεωι , αρσενικό πρόβατο 12 Δρχ, 

για την  κουροτροφο ένα γουρουνάκι 3Δρχ, ένα τραπέζι , 1Δρχ,

αμοιβή του Ιερέα  2 Δρχ και 1,5 οβολός, για τον Ήρωα Φεραίωι,

 ένα αρσενικό πρόβατο,   12Δρχ?για την Ηρωίδα ,

μια προβατίνα 11 Δρχ, αμοιβή του Ιερέα  3Δρχ, 

τη 10η Ελαφηβολιώνος προς  τη Γη στο Μαντείο  ,

 ένα κατάμαυρο τράγο, 15 Δρχ,   αμοιβή του Ιερέα  1 Δρχ ?

 ----------

Τα Λήναια

Μια από τις σημαντικές εορτές ήταν τα Λήναια, προς τιμήν του Ληναίου Διονύσου.

H ονομασία αυτή προέρχεται από την αρχαία λέξη ληνός, που ήταν το μέρος όπου πατούσαν τα σταφύλια     

Σύμφωνα με το Greek (Liddell-Scott)

ληνός: Δωρ. λᾱνός, οῦ, ἡ, ὡς τὸ Λατ. lacus, alveus πᾶν πρᾶγμα ἔχον τὸ σχῆμα κάδου ἢ σκάφης, Ἱππ. Μοχλ. 865· κυρίως, 1) ὡς καὶ νῦν, ὁ ληνός, τὸ «πατητῆρι», Θεόκρ. 7. 25., 25. 28, Διόδ. 3. 63. 2) σκάφη πρὸς πότισιν κτηνῶν, «ποτίστρα», Ὁμ. Ὕμ. εἰς Ἑρμ. 104, Ἑβδ. (Γεν. Λ΄, 38, 41). 3) = κάρδοπος, σκάφη τοῦ ζυμώματος, Μένανδρος ἐν «Δημιουργῷ» 3. 4) τὸ μέρος τὸ ὑποδεχόμενον τὸν ἱστὸν πλοίου, ἱστοθήκη, ὃ ἀλλαχοῦ ὀνομάζεται ἱστοπέδη καὶ ἱστοδόκη, «τοῦ ἱστοῦ τὸ μὲν κατωτάτω πτέρνα καλεῖται, ἣ ἐμπίπτει εἰς τὸν ληνὸν» Ἀθήν. 474F (ἔνθα εἶναι ἀρσεν.), Πολυδ. Α΄, 91. 5) σορός, νεκροθήκη, Φερεκράτης ἐν «Ἀγρίοις» 11, Συλλ. Ἐπιγρ. 1979, -81, -93· πρβλ. Bentl. Corresp. σ. 287. 6) μέρος τι τοῦ ἐγκεφάλου, πιθαν. τὸ ἔτι καὶ νῦν καλούμενον «ληνὸς Ἡροφίλου», torcular Herophili, Ἡρόφιλος παρὰ Γαλην. 2. 712. 7) ἡ κοιλότης ἁρματίου δίφρου, Ἡσύχ. 8) ἐν τῷ πληθ., τὸ κατώτερον μέρος τῆς ῥινός, Πολυδ. Β΄, 80. 9) κατὰ τὸν Σουΐδ. «ληνὸς καὶ προλήνιον αἱ ἐκκλησίαι παρὰ τῷ Δαβὶδ (Ψαλμ. Η΄, 1)» - «ληνοβάται οἱ ἱερεῖς».

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ 81. – Ἀχαρνῆς

αὐτοὶ γάρ ἐσμεν οὑπὶ Ληναίῳ τ᾽ ἀγών,
505 κοὔπω ξένοι πάρεισιν· οὔτε γὰρ φόροι
ἥκουσιν οὔτ᾽ ἐκ τῶν πόλεων οἱ ξύμμαχοι·
ἀλλ᾽ ἐσμὲν αὐτοὶ νῦν γε περιεπτισμένοι·
τοὺς γὰρ μετοίκους ἄχυρα τῶν ἀστῶν λέγω.
ἐγὼ δὲ μισῶ μὲν Λακεδαιμονίους σφόδρα,
510 καὐτοῖς ὁ Ποσειδῶν, οὑπὶ Ταινάρῳ θεός,
σείσας ἅπασιν ἐμβάλοι τὰς οἰκίας·
κἀμοὶ γάρ ἐστι τἀμπέλια κεκομμένα.

Ἁπόδοσις

Είμαστε μόνοι και γιορτάζουμε τα Λήναια,

και ξένοι δεν υπάρχουνε· ούτε κι οι πόλεις φέρνουνε τους φόρους,505

ούτε συμμαχικές αποστολές μας ήρθαν·

είμαστε μόνοι, καθαρό σιτάρι,

γιατί οι μέτοικοι των πολιτών είναι το άχυρο.

Κι εγώ μισώ τους Σπαρτιάτες σαν τρελλός

κι ο Ποσειδώνας, ο θεός που ᾽ναι στο Ταίναρο,510

σεισμό να κάνει και τα σπίτια τους να ρίξει·

και μένα είν᾽ τ᾽ αμπέλια μου κομμένα.

----------------------------

 

Τα Θεογάμια

Η Εορτή των Θεογαμίων ήταν αφιερωμένοι στον γάμο του Διός και της 'Hρας.

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ  -  Ὄρνιθες

ΧΟΡ. 1731 Ἥρᾳ ποτ´ Ὀλυμπίᾳ

 τὸν ἠλιβάτων θρόνων

ἄρχοντα θεαὶ μέγαν

Μοῖραι ξυνεκοίμισαν

ἐν τοιῷδ´ ὑμεναίῳ.

Ὑμὴν ὤ, Ὑμέναι´ ὤ.

Ὁ δ´ ἀμφιθαλὴς Ἔρως

χρυσόπτερος ἡνίας

ηὔθυνε παλιντόνους,

Ζηνὸς πάροχος γάμων

τῆς τ´ εὐδαίμονος Ἥρας.

Ὑμὴν ὤ, Ὑμέναι´ ὤ.

Ἀπόδοσις

ΧΟΡ. Με όμοιο νυφικό τραγούδι
κάποτε ένωσαν οι Μοίρες
με την Ήρα την ολύμπια
τον τρανό του Ολύμπου αφέντη,
που τετράψηλο έχει θρόνο.
Ω χαρές, Υμέναιε ω!
Πάνω στο άρμα, με το Δία
και τη ζηλευτή την Ήρα,
ο Έρωτας, δροσιές γεμάτος,
χρυσοφτέρουγος, κρατούσε
1740δυνατά τα χαλινάρια.
Ω χαρές, Υμέναιε ω!

------

Αριστοφάνης - Θεσμοφοριάζουσαι

970

Ἥραν τε τὴν Τελείαν

μέλψωμεν ὥσπερ εἰκός,

ἣ πᾶσι τοῖς χοροῖσι συμπαίζει τε καὶ

χλῇδας γάμου φυλάττει (5).

Ἀπόδοσις

Και την Ήρα τη σεβάσμια

 ας υμνήσουμε όπως πρέπει

που σ' όλους τους χορούς συμπαίζει

και κρατά του γάμου τα κλειδιά.