ΜΑΙΜΑΚΤΗΡΙΩΝ


Λεξικόν Δημητράκου
μαιμακτήρια [τὰ] ἑορτὴ ἐν ταῖς ἀρχαίαις ᾿Αθή-
ναὶς τελουμένη κατά τὸν μῆνα Μαιμακτηριῶνα
πρὸς τιμὴν τοῦ Διὸς Μαιμάκτου,

μαιμακτηριών-ὥνος [ὁ]πέμτος μὴν τοῦ ᾿Ατ-
τικοῦ ἐνιαυτοῦ, ἀντιστοιχῶν πρὸς τὸ ἀπὸ τῶν μέ-
σων ᾿Οκτωδρίου μέχρι τῶν μέαων Νοεμβρίου
διάστημα, ὀνομασθεὶς ἐκ τοῦ Διὸς Μαιμάκτου,
καθ᾽ ὃν ἐτελεῖτο ἡ ἑορτὴ Μαιμακτήρια : ᾿Αριστλ.
ΖΙ 5780,.13 ἡ δ᾽ ὀχεία γίγνεται μετ᾽ ἀρκτοῦρον
περὶ τὸν Βοηδρομιῶνα καὶ Μαιμακτηριῶνα, Διόδ,
Σ 3,48 ἀπὸ γάρ μηνός, ὄν καλοῦσιν ᾿Αθηναῖοι
Μαιμακτηριῶνα πρβλ. ᾿Αρποκρ.ἐνλ, ἀρχὴν δὲ
λαμβάνοντος τοῦ χειμῶνος ἐν τούτῳ τῷ μηνὶ, ὁ
ἀὴρ ταράττεται καὶ μεταδολὴν ἴσχει».

μαιμάκτης (ὁ] ἱμαιμάσσω! ἐπίθ. τοῦ Διὸς ἐν ᾿Α-
θήναις, θυελλώδης, ταραχώδης, ὡς θεὸς τῶν ἀνέ-
μων καὶ τῶν καταιγίδων, εἷς τιμὴν τοῦ ὁποίου ἑτε-
λοῦντο τὰ μαιμαμτήρια᾽ Ἁρποκρ. "ἐνθουσιώδης
καὶ ταρακτικός» : Πλούτ. Ηθ.4588ΒΡ διὸ καὶ τῶν
θεῶν τὸν βασιλέα μειλίχιον, ᾿Αθηναῖοι δὲ μαι-
μάκτην, οἶμαι, καλοῦσι.
--------------

Greek (Liddell-Scott)

Μαιμακτηριών: -ῶνος, ὁ, ὁ πέμπτος Ἀττικὸς μήν, περιλαμβάνων τὸ τελευταῖον μέρος τοῦ Νοεμβρίου καὶ τὸ πρῶτον τοῦ Δεκεμβρίου (Ἰουλ. ἡμερολ.) καὶ ἀντιστοιχῶν πρὸς τὸν Βοιωτικὸν Ἀλαλκομένιον· ἐκλήθη δὲ οὕτως ἀπὸ τῆς ἑορτῆς Διὸς τοῦ Μαιμάκτου (τὰ Μαιμακτήρια ;), τελουμένης κατὰ τὸν μῆνα τοῦτον, Δημ. 1202. 26, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 6. 29, 2., 8. 11, 6, Διόδ. 3. 47, κτλ.· ἴδε Ἁρπ. ἐν λέξ., Clinton. F. H. 2. 326 κ. ἑξ.

Σύμφωνα με το Dictionary of Greek (Academic Dictionaries and Encyclopedias)
Μαιμακτήρ
Μαιμακτήρ, -ῆρος και Μαιμάκτης, ὁ (Α)
ονομασία μήνα στη Φώκαια.
[ΕΤΥΜΟΛ. < μαιμάσσω «λαχταρώ, μαίνομαι, προκαλώ τρόμο» + επίθημα -τήρ].

Μαιμακτηριών
Ο πέμπτος μήνας του αρχαίου αθηναϊκού ημερολόγιου, που αντιστοιχούσε στο σημερινό διάστημα από τα μέσα Οκτωβρίου έως τα μέσα Νοεμβρίου. Ο Αρποκρατίων υποστηρίζει ότι ο μήνας αυτός πήρε την ονομασία του από τον Μαιμάκτη Δία, δηλαδή τον ενθουσιώδη και ανήσυχο Δία, επειδή αυτόν τον μήνα ο Δίας κήρυττε την έναρξη του χειμώνα προκαλώντας αναταραχή στον ουρανό. Σύμφωνα με τον Φώτιο, ο μήνας αυτός ονομάστηκε έτσι από τη μαίμαξη, δηλαδή το τρύγημα των αμπελιών και την παρασκευή κρασιών. Ο Πλούταρχος αναφέρει ότι ο Μ. στην Κέα ονομαζόταν Μαιμακτήρ. Τον μήνα αυτόν οι αρχαίοι Αθηναίοι διοργάνωναν γιορτές, γνωστές με την ονομασία Μαιμακτήρια, κατά τη διάρκεια των οποίων έκαναν δεήσεις στον Δία, για να είναι ήπιος ο χειμώνας, ενώ οι άνδρες μεταμφιέζονταν σε Βάκχες, Νύμφες και Ώρες, με βαριά πέπλα, και χόρευαν στο θέατρο πανηγυρίζοντας τον ερχομό της νέας εποχής.
* * *
Μαιμακτηριών, -ῶνος, ὁ (Α) [Μαιμακτήρια]
1. ο πέμπτος μήνας τού έτους, που αντιστοιχούσε με τον σημερινό Οκτώβριο και Νοέμβριο και κατά τον οποίο τελούνταν τα Μαιμακτήρια προς τιμήν τού Μαιμάκτου Διός, από όπου και πήρε την ονομασία του.
----------------

Διόδωρος Σικελιώτης  - Ιστορική Βιβλιοθήκη - Βίβλος Γ΄
[3,48] ....θαυμασιώτατον μέν ἐστι τὸ περὶ τὴν ἄρκτον ἱστορούμενον καὶ πλείστην ἀπορίαν παρεχόμενον τοῖς πλοϊζομένοις· ἀπὸ γὰρ μηνὸς ὃν καλοῦσιν Ἀθηναῖοι μαιμακτηριῶνα τῶν ἑπτὰ τῶν κατὰ τὴν ἄρκτον ἀστέρων οὐδένα φασὶν ὁρᾶσθαι μέχρι τῆς πρώτης φυλακῆς, τῷ δὲ ποσειδεῶνι μέχρι δευτέρας, καὶ κατὰ τοὺς ἑξῆς ἐκ τοῦ κατ´ ὀλίγον {πλοϊζομένοις} ἀθεωρήτους ὑπάρχειν. τῶν δ´ ἄλλων τοὺς ὀνομαζομένους πλάνητας τοὺς μὲν μείζονας τῶν παρ´ ἡμῖν, ἑτέρους δὲ μηδὲ τὰς ὁμοίας ἀνατολὰς καὶ δύσεις ποιεῖσθαι· τὸν δ´ ἥλιον οὐχ ὥσπερ παρ´ ἡμῖν βραχὺ πρὸ τῆς ἰδίας ἀνατολῆς προαποστέλλειν τὸ φῶς, ἀλλ´ ἔτι νυκτὸς οὔσης σκοταίου παραδόξως ἄφνω φανέντα ἐκλάμπειν.

Ἀπόδοσις
Το πιο θαυμαστό είναι εκείνο που λέγεται για τις άρκτους, που μάλιστα προκαλεί μεγάλη αμηχανία στους θαλασσοπόρους- διότι από τον μήνα τον οποίο οι Αθηναίοι ονομάζουν Μαιμακτηριώνα, δεν φαίνεται, λένε, κανένα από τα επτά αστέρια της άρκτου, μέχρι την πρώτη σκοπιά, ενώ κατά τον Π ο σ ε ι δ ώ ν α δεν φαίνονται μέχρι τη δεύτερη9 0 και ούτω καθεξής στους μήνες που ακολουθούν χάνονται σταδιακά από το οπτικό πεδίο των θαλασσοπόρων. Όσο για τα υπόλοιπα ουράνια σώματα, άλλοι από τους ονομαζόμενους πλανήτες είναι μεγαλύτεροι απ' ό,τι σ' εμάς, ενώ άλλοι δεν έχουν τις ίδιες ανατολές και δύσεις' όσο για τον ήλιο, δεν εκπέμπει το φως, όπως σ' εμάς, λίγο πριν ανατείλει ο ίδιος, αλλά ενώ είναι ακόμη νύχτα σκοτεινή, εμφανίζεται ξάφνου αναπάντεχα να λάμπει.
---------

DEMOSTHENES, Contra Timotheum [Sp.]. {0014.049}

ΜΑΡΤΥΡΙΑ.

(62)   Περὶ δὲ τῶν φιαλῶν, ἃς ᾐτήσατο μὲν ἐν τῷ μαιμακτη-
ριῶνι μηνὶ ὁ Αἰσχρίων ὁ ἀκόλουθος <> τούτου ἐπ’ Ἀστείου
ἄρχοντος, ἐπιδημοῦντος τούτου, ὅτε ὑπεδέξατο Ἀλκέτην καὶ
Ἰάσονα, γεγραμμένου δὲ τὴν τιμὴν ὀφείλοντος τούτου ἐπὶ
Ἀλκισθένους ἄρχοντος, τέως μὲν ᾤετο αὐτὸν ἀποίσειν τὰς    (5)
φιάλας, ................... 

Ἀπόδοσις

Τώρα σχετικά με τα κύπελλα  που μου ζήτησε ο Αισχρώνας, ο υπηρέτης του κατηγορουμένου, εντός του  Μαιμακτηριώνος μηνός  στο Αρχοντικό του Αστείου, όταν ο Τιμόθεος ήταν στην Αθήνα, ενώ  διασκέδαζε  τον Αλκέτα και τον Ιάσονα, για την αξία που χρεώθηκαν στο αρχοντικό του Αλκισθένους  - για κάποιο διάστημα που απουσίαζε  πίστευε  ότι θα επέστρεφε τα κύπελλα που είχε δανειστεί. .....

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου